Tháng 11/2020, UBND tỉnh Yên Bái ban hành Bộ tiêu chí tạm thời về “Trường học hạnh phúc” trên địa bàn tỉnh. Theo đó, có 20 tiêu chí thuộc ba nhóm tiêu chí về môi trường nhà trường, tổ chức dạy học và các mối quan hệ trong nhà trường. Các nhà trường đổi mới phương pháp dạy học theo hướng chuyển từ định hướng nội dung sang định hướng phát triển năng lực, bảo đảm mục tiêu phát triển giáo dục toàn diện. Tổ chức kiểm tra đánh giá phù hợp năng lực, vì sự tiến bộ của học sinh, không yêu cầu học sinh phải ghi nhớ máy móc kiến thức và hạn chế tình trạng học thụ động, bệnh thành tích.
Nhà giáo Ưu tú Đặng Thị Lan Hương, Hiệu trưởng Trường tiểu học Nguyễn Viết Xuân, huyện Yên Bình đánh giá, trường học hạnh phúc là nơi giáo viên và học sinh khi đến trường thật sự là một ngày vui và ý nghĩa. Môi trường nhà trường không có bạo lực học đường, không có sự xúc phạm danh dự, nhân phẩm của giáo viên, học sinh, không có áp lực về điểm số. Nhà trường đã nỗ lực thay đổi tư duy của người cán bộ quản lý và đội ngũ giáo viên. Cách quản lý và tương tác mang tính áp đặt đều được cố gắng khắc phục triệt để, tạo nhiều cơ hội để mỗi cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh được phát triển tối đa năng lực, sở trường. Các lớp học đã áp dụng phương pháp và hình thức dạy học tạo hứng thú, phù hợp, thấu hiểu và chấp nhận sự khác biệt tâm lý, thể chất, hoàn cảnh của mỗi học sinh. Sau một năm thực hiện, nhà trường đã thấy được hiệu quả rõ rệt trong phát triển năng lực, phẩm chất của học sinh, cũng như chất lượng giáo dục.
Chúng tôi gặp thầy giáo Trần Quang Thành, giáo viên dạy môn Tiếng Anh, Trường tiểu học Nguyễn Viết Xuân khi tiết dạy vừa kết thúc. Thầy cho biết, ở trường học hạnh phúc, người thầy giáo không được tạo ra áp lực cho học sinh. Khi gọi các em lên nói một từ đơn giản mà các em chưa nói được, giáo viên không vội chê hoặc cho dừng trả lời, mà phải gợi mở để các em nói ra được. Nhờ đó, tạo sự tự tin, gây hưng phấn, cảm giác được tôn trọng cho người học, và từ đó, mỗi khi muốn hỏi thầy giáo thì các em không còn ngượng ngùng, dè dặt.
Trường tiểu học Nguyễn Trãi, thành phố Yên Bái được lựa chọn xây dựng điểm “Trường học hạnh phúc” của tỉnh Yên Bái, với mục tiêu “Chỉ số hạnh phúc, sự tiến bộ của mỗi học sinh là thước đo chất lượng của mỗi nhà trường”. Nhà trường đã đầu tư hoàn thiện cơ sở vật chất phục vụ việc dạy học, mỗi lớp học đều có máy chiếu, hệ thống làm mát cho học sinh, ánh sáng đầy đủ. Bên cạnh đó, tập trung xây dựng môi trường sư phạm theo hướng thầy cô quan tâm đến đồng nghiệp, học trò, và học trò quan tâm đến nhau. Nếu chỉ làm việc theo trách nhiệm, thờ ơ, vô cảm, thì sẽ không có hạnh phúc.
Chúng tôi có dịp tham dự tiết hoạt động trải nghiệm “Nói lời yêu thương” của lớp 1E, Trường tiểu học Nguyễn Trãi. Chúng tôi nhận thấy các em thật sự tự tin khi thể hiện cách trao hoa, quà và ứng xử rất lễ phép với người lớn tuổi. Đây chính là nền tảng để khi lớn lên các em có tự tin, biết kính trên nhường dưới, tôn trọng bạn bè, góp phần xây dựng xã hội tốt đẹp. Hiệu trưởng Phạm Thị Thu Lan khẳng định, nhờ môi trường giáo dục tốt, tỷ lệ ra lớp luôn đạt 100%, đã tạo sự yên tâm, tin cậy cho các phụ huynh có con học tập tại trường. Nhà trường xác định thầy cô thay đổi, học sinh thay đổi, cha mẹ học sinh thay đổi vì một trường học hạnh phúc.
Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Yên Bái Vương Văn Bằng đánh giá, qua thực tế xây dựng mô hình trường học hạnh phúc đã khắc phục được tình trạng bạo lực học đường, vi phạm đạo đức nhà giáo, không có những hành vi hành xử xúc phạm danh dự, nhân phẩm, tính mạng nhà giáo và học sinh. Nhà trường thật sự là mái nhà chung, ở đó, mỗi ngày học sinh đến trường là mỗi ngày vui, giáo viên đến trường là một ngày hạnh phúc. Tuy vậy, nhận thức về mô hình trường học hạnh phúc của một số cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ học sinh và cộng đồng chưa đầy đủ, các tiêu chí đề ra chủ yếu dưới dạng định tính mà không thể đong đếm được, vì vậy khi đánh giá bình xét, xếp loại còn khó khăn. Nhiều trường học thiếu phòng học, thiếu phòng bộ môn và các phòng chức năng, cho nên gặp khó khăn khi tổ chức các hoạt động giáo dục trong nhà trường. Nên chăng, Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn xây dựng trường học hạnh phúc, tổ chức tập huấn cho các địa phương tổ chức thực hiện một cách đồng bộ, làm tiêu chí thi đua của ngành trong thời gian tiếp theo.
